بررسی خصوصیات هیدروژئولوژیکی و هیدروژئوشیمیایی دشت سیلاخور، بروجرد

چکیده دشت سیلاخور با وسعت تقریباً 800 کیلومتر مربع بین طول جغرافیایی?28?48 تا ?30?49 شرقی و عرض جغرافیایی ?15 ?33 تا ?10 ?34 شمالی در جنوب شرقی بروجرد واقع شده است. آبخوان مورد مطالعه از نوع آبرفتی و آزاد می باشد. ضخامت آبخوان به 160 متر می رسد که از تناوب رس، شن و ماسه تشکیل شده است. این آبخوان با حدود 1679 حلقه چاه بهره برداری عمدتاً جهت مصارف کشاورزی زهکش می شود. به منظور بررسی تغییرات سطح آب های زیرزمینی هیدروگراف میانگین دشت از سال 1376 تا 1392 ترسیم شد. طبق این هیدروگراف در سال های اخیر به دلیل کاهش بارندگی و افزایش بهره برداری از آب های زیرزمینی این منطقه، افت شدیدی در سطح آب زیرزمینی رخ داده است به طوری که بعضی از چاه های کم عمق خشک شده اند. به جهت بررسی وضعیت کیفیت آب زیرزمینی منطقه از 21 چاه بهره برداری نمونه برداری به عمل آمد. هدایت الکتریکی و ph در محل نمونه برداری اندازه گیری شد. برای آنالیز شیمیایی و تعیین مقادیر عناصر اصلی از قبیل کلسیم، سدیم، منیزیم، پتاسیم، بی کربنات، سولفات و کلر نمونه ها به آزمایشگاه منتقل شدند. جهت اصلی حرکت آب زیرزمینی در منطقه مورد مطالعه شمال غربی-جنوب شرقی است ولی نتایج آنالیز شیمیایی نشان می دهد که مقادیر هدایت الکتریکی در دشت ثابت می باشد و از روند خاصی پیروی نمی کند. این مطلب به احتمال زیاد به این دلیل است که دشت سیلاخور یک دشت نسبتاً کشیده ای می باشد که راستای آن شمال غربی جنوب شرقی است و عمده تغذیه دشت از ارتفاعات شمال شرقی و جنوب غربی انجام می شود که مسیر حرکت آن ها نسبتاً کم می باشد و به همین دلیل تغییرات زیادی در مقادیر هدایت الکتریکی ایجاد نمی شود. نقشه هم پتانسیل دشت، تغذیه دشت سیلاخور از ارتفاعات شمال شرقی و جنوب غربی را مورد تایید قرار می دهد. با استفاده از نمودارهای استیف و پایپر، تیپ و رخساره تمام نمونه های آب زیرزمینی بی-کربناته-کلسیک است که این مطلب بیانگر کیفیت بالای آب های زیرزمینی در دشت سیلاخور می-باشد.